De weg naar behandeling 11
Bij sommige patiënten heeft ADOA zich aanzienlijk ontwikkeld en is een groot deel van de optische zenuwcellen al afgestorven. Dit resulteert in een gezichtsvermogen van 5-10%. Gelukkig zijn er onderzoekers die proberen te bepalen of het mogelijk is om patiënten met aanzienlijk verlies van optische zenuwcellen te helpen. Een van de toonaangevende onderzoekers op dit gebied, Thomas V. Johnson, publiceerde onlangs een artikel in Opthalomolgy Times (lees hier) waarin hij de recente ontwikkelingen en vooruitzichten uitlegt. Peter Makai heeft er een samenvatting van gemaakt.
Regeneratie
Het artikel gaat over hoe artsen manieren proberen te vinden om mensen te helpen die last hebben van optische neuropathieën zoals ADOA, waardoor ze hun zicht verliezen. Op dit moment zijn er geen behandelingen voor deze aandoening, maar wetenschappers bestuderen een speciaal aanpak genaamd regeneratieve geneeskunde om te zien of het mogelijk in de toekomst patiënten kan helpen.
Bij optische neuropathieën wordt de oogzenuw beschadigt, specifiek de netvliesganglioncellen (RGC's). RGCs zijn belangrijk voor het gezichtsvermogen, maar ze kunnen zichzelf niet repareren zoals andere cellen in ons lichaam.
Echter, wetenschappers hebben een manier ontdekt om nieuwe RGC's te maken met stamcellen. Deze stamcellen zijn afkomstig uit iemands huid, bloed, of zelfs urine, en vervolgens in een laboratorium worden veranderd in RGC's. Het idee is om deze nieuwe RGC's in de ogen van mensen met optische neuropathie te plaatsen en zo hun zicht weer terug te brengen.
Maar er zijn twee grotere uitdagingen die overwonnen moeten worden. RGC's zijn complexe cellen die aan de voorkant verbinding moeten maken met het netvlies om visuele informatie te krijgen, en aan de achterkant die informatie door moeten geven aan de hersenen.
De eerste uitdaging is om een verbinding te maken met het netvlies. Er is een barrière tussen het netvlies en de vochtige ruimte achter het netvlies (glasvochtruimte), de zogenoemde interne limiting membraan. Als deze membraan wordt verwijderd, kunnen de nieuwe RGCs hun plek vinden in het netvlies, en een verbinding vormen. Deze membraan wordt regelmatig verwijderd bij andere oogaandoeningen, en hier hebben artsen ervaring mee.
De tweede uitdaging is om ervoor te zorgen dat de nieuwe RGC's zogenoemde axonen groeien en hun weg kunnen vinden naar de juiste delen van het oog en de hersenen. Dit gebeurt niet vanzelfs. Wetenschappers bestuderen hoe dit natuurlijk gebeurt bij dieren en proberen manieren te vinden om het ook bij mensen te laten gebeuren. Hierbij zijn er een aantal moleculen ontdekt die de axonen op de juiste manier kunnen laten groeien.
Gezien de complexiteit van de opgave is samenwerking tussen wetenschappers met verschillende expertisegebieden cruciaal. Het RGC Repopulation, Stamceltransplantatie en Optische Zenuwregeneratie Consortium is opgericht om onderzoekers op het gebied van oogheelkunde en neurowetenschappen van over de hele wereld samen te brengen. Door samen te werken en kennis te delen, hopen ze de uitdagingen te overwinnen en het vakgebied verder te brengen richting klinische onderzoeken. De hoop is dat ze nieuwe behandelingen kunnen ontwikkelen die werken en mensen met optische neuropathie weer laten zien.
Hoewel er nog veel werk te doen is, geven de vooruitgang in regeneratieve geneeskunde en de samenwerking tussen wetenschappers hoop dat we op een dag het zicht kunnen herstellen voor mensen met optische neuropathie, zoals ADOA.